Ağız, diş ve çene cerrahisi, ağız boşluğu içerisinde yer alan yumuşak doku ve sert dokuları ilgilendiren her türlü rahatsızlığın teşhisini ve cerrahi tedavisini lokal anestezi, genel anestezi veya sedasyon anestezisi altında ameliyathane ortamında operasyonlar yaparak gerçekleştiren bir bölümdür
Gömülü diş nedir ?
Gömülü diş veya gömük diş ağızda çıkması gereken yere çıkma vakti geçmesine rağmen çıkamamış dişlere denir.Gömülü dişlerin tamamı çene kemiğinin içinde kalabileceği gibi aslında doğru yerde olup üzerlerinde sadece yumuşak doku olduğundan da görünmeyebilirler.Dişlerin bir kısmının ağızda görülüp kalan kısmın dişetinin altında kaldığı dişlere de yarı gömülü dişler denir.
Dişler neden gömülü kalır?
Dişlerin gömülü kalmasını etkileyen birçok faktör vardır. Bu sebeplerin bazen bir tanesi, bazen birden fazlası aynı anda etkili olabilir. Dişlerin gömülü kalma sebepleri arasında genetik faktörler, komşu dişlerin yer değiştirerek dişin önünü kapatması , çene darlığından dolayı ağızda yer olmaması, sürme zamanı gelen dişlerin üzerinde yer alan süt dişlerinin tedavi edilmeyen çürüklerinden dolayı altlarında oluşan enfeksiyonun (iltihap) sürmeyi etkilemesi sayılabilir.
Hangi dişler daha çok gömülü kalır?
Hangi dişlerin gömülü kalacağı bireyden bireye değişmekle birlikte sıklıkla alt yirmi yaş dişi, üst yirmi yaş dişi ve 3. kesici dişler (kanin dişi, köpek dişleri) en çok gömülü kalan dişlerdir. Diğer dişlerinde gömük kaldığı vakalar mevcuttur.
Gömülü dişler nasıl tedavi edilir?
Gömülü dişler hastanın estetiği ve fonksiyonunu etkileyecek bir bölgede ise mutlaka ortodontik açıdan değerlendirilmeli ve mümkünse ortodontik tedaviyle yerine getirilmelidir. Bu sayede gömülü dişin eksikliğinden kaynaklanan estetik ve fonksiyonel problem ortadan kalkarken, gömülü dişin yaratabileceği olası zararlar da ortadan kalkmış olur.
Gömülü diş ortodontik olarak hareket ettirilemeyecek konum ve durumdaysa, alternatif tedaviler düşünülebilir. Bu tedaviler, dişin cerrahi yöntemle çekilmesi, belirli aralıklarla takip edilmek şartıyla yerinde bırakılması olabilir.
Gömülü dişler sürdürülerek (hareket ettirilerek) kullanılır hale getirilir mi?
Gömülü kalmış olan dişler önce mutlaka ortodontik açıdan değerlendirilmelidir. Bir çok gömülü diş, özellikle hastanın estetiği ve fonksiyonunu çok etkileyen kesici dişler, ortodontik tedavi ile sağlıklı bir şekilde yerine getirilebilmektedir.
Her gömülü dişin tedavi edilmesi gerekli midir?
Hayır. Gömülü kalan dişlerin tedavisi için ilgili dişin yarattığı ve/veya yaratabileceği sorun analiz edildikten sonra tedavi seçenekleri değerlendirilir. Ortodontik tedavi ile dişin yerine getirilme şansı yoksa, gömülü veya yarı gömük olan dişin kendisi veya öndeki dişin çürümesi ve tedavi edilmesinde sorun olabileceği durumlarda, özellikle yarı gömük dişlerde dişetinin altına giren gıdaların temizlenememesine bağlı dişeti enfeksiyonu (perikoronitis) geliştiğinde, dişlerin yer darlığı veya çıkmaya çalışırken yarattığı basınç ağrısı varlığında, ortodontik tedavi sırasında yer darlığı durumlarında dişin sürdürülmesi mümkün veya gerekli değilse, protez yapılacak hastalarda mevcut gömük dişler protez alanında ise, gömülü dişlerin etrafında oluşan kistlerin varlığında hiç vakit kaybetmeden gömülü dişler alınır.
Gömülü dişler alındıktan sonra ağrı, şişlik, morarma olur mu?
Gömülü dişler alındıktan sonra operasyon sırasında çevre kemik dokulara baskı oluşturulduğundan dolayı şişlik, ağrı ve morarma olabilir. Bu gibi durumlar normal iyileşme süreci olarak kabul edilse bile her durumda mutlaka operasyonu gerçekleştiren doktorunuza danışılmalı gerekirse kontrol randevusu talep edilmelidir. Genelde oluşabilecek sorunlar doktora danışıldığında kolayca halledilebilecek komplikasyonların nasılsa normaldir denerek atlandığı dururmlarda ortaya çıkar. Oluşabilecek şişliği en az seviyede tutmak için doktorunuzun önerdiği şekil ve sürede buz kompres uygulanmalı, ağrılar için ise verilen ilaçlar düzgün doz ve saatte alınmalıdır.
Gömülü dişler alındıktan sonra nelere dikkat edilmelidir?
Gömülü dişler alındıktan sonra hasta tarafından uygulanacak bakım en az operasyon kadar önemlidir. Yara yerini korumak adına ilk 24 saat diğer tarafla yemek yenmelidir. Ağzınıza yerleştirilen tamponu 30 dk sonra çıkartmalı ve aksi söylenmediği sürece yerine hiçbirşey koyulmamalıdır. İşlemi takiben 2 saat süre ile bir şey yiyip içmemeli, sonrasında ise ılık ve yumuşak şeyler yenmelidir. En az 12-24 saat süre ile sigara içilmemelidir. 48 saat içine sızıntı şeklinde kanama olması, ağzınızda kan kokusu ya da kan tadı hissedilmesi doğal olmakla birlikte şüphenilen her durumda doktorunuza başvurunuz. Cerrahi işlemden sonra şişlik olması normaldir. İlk 24 saat içinde buz torbası aracılığı ile dışarıdan operasyon bölgesine soğuk kompres uygulanmalıdır. Doktorunuz tarafından size önerilen ilaçlar zamanında, aksatmadan ve anlatılan şekliyle kullanılmalıdır. Dikişler operasyon gününü takiben 7. gününde aldırılmalıdır. Kan sulandırıcı herhangi bir ilaç aspirin dahil kullanılmamalıdır. Gömülü dişinizin çekiminden sonra beklenmeyen bir kanama, şişlik ve ağrı olması halinde doktorunuza başvurunuz.
20 yaş dişi hangi diştir?
20 yaş dişi her çenede sağlı sollu en arkada yer alan, başka bir ifadeyle önden arkaya doğru iki küçük azı(premolar) iki büyük azı (molar/öğütücü ) dişten sonra yer alan 3. azı dişidir. Genellikle erişkin bir bireyde 4 adet yirmi yaş dişi olur.Çıkma yaşı 16-20 yaşları arası olduğundan Akıl Dişi de denir.Günümüzde yer darlığı gibi sebeblerden dolayı gömülü kalmış veya hiç yirmi yaş dişi olmayan hastalarda mevcuttur.
20 yaş dişleri mutlaka çekilmeli midir?
Günümüzde 20 yaş dişleri ile ilgili yaklaşım – çiğneme fonksiyonuna katkılarının tahmin edilenden az olması, yer darlığı sonucu yanak çiğneme/diğer dişleri çapraşıklaştırma etkileri, TME ( temporamandibuler eklem) sorunlarına yol açmaları sebebiyle – çekilmeleri yönündedir.Şayet hiçbir sorun çıkartmıyor yeterli bakım sağlanıyorsa ağızda takip edilerek bırakılabilir.
20 yaş dişi çekimi sırasında ağrı olur mu?
20 yaş dişlerinin çekimi diğer dişlerden farklı değildir.Çekim alanının ulaşılabilirliğinin az olması, yer darlığına bağlı yirmi yaş dişlerinin kök anomalilerinden dolayı çekim süresi diğer dişlere göre biraz daha uzun olabilir.Bu etki sonucu hastalara göreceli olarak daha ağrılı( aslında baskı hissi fazla ) gelebilir.
20 yaş dişi çekiminden sonra ağrı ve şişlik normal midir?
20 yaş dişleri çekiminden sonra bir ağrı kesici yardımıyla kesilebilen ağrılar normal kabul edilir.Sonuçta çekim sırasında yoğun bir baskı hissedilmiştir.Eğer çekim sırasında çene kemiğine müdahele edildiyse şişlik de normaldir.Bu durum sıklıkla alveolitis dediğimiz çekim sonrası iyileşmeye yardımcı olmak adına çekim boşluğunda yer alan pıhtının uzaklaşması ve çekim boşluğunun ( soket ) korumasız kalması sonucu iltihaplanması ile karıştırılır.Böyle karışıklıklarla karşılaşmamak için şüphelenilen her durumda doktorunuza müracat etmeniz en doğrusu olacaktır.
20 yaş dişi çekimi sonrasında nelere dikkat edilmelidir?
20 yaş dişi çekimi sonrası yapılacaklar diğer dişlerin çekimi sonrası yapılacaklarla aynıdır.Çekimden sonraki 12 saat boyunca ağız çalkalamamak, aspirin ve kan sulandırıcı kullanmamak, sıcağın her türlüsünden çay, çorba sıcak banyodan uzak durmak, spor yapmamak başlıca dikkat edilmesi gereken konulardır.Sİgara kan dolaşımını etkilediğinden yara iyileşmesini dolaylı yoldan olumsuz etkiler.Yenilecek gıdaların daha çok sıvı ve yumuşak gıdalar olması ve o tarafla yemek yememek oluşacak pıhtıyı korumak yönünde etkilidir.Tamponu hekimin söylediğinden uzun veya kısa süre uygulamak, temiz bakmak adına bölgeyi ve çekim boşluğunu fırçalamak, çekim boşluğunun içini kurcalamak, dil ile kontrol etmek yapılmaması gereken diğer konulardır.